Arbuz, kawon - uprawa w Polsce i odmiany

Arbuz lub inaczej kawon to obowiązkowy letni owoc. Jego soczysty i słodki miąższ jest niezastąpiony w upały. Przekonaj się sam, że każdy może mieć własne arbuzy w ogrodzie. Uprawa arbuza nie jest wcale trudna, jeżeli pamięta się o kilku ważnych zasadach. Oto wszystkie najważniejsze informacje o uprawie arbuza oraz sekret - czy arbuza można uprawiać w doniczce?

Arbuz, kawon - Citrullus lanatus
Fot. pixabay

Arbuz zwyczajny (Citrullus lanatus), którego inna nazwa to kawon, należy do rodziny warzyw dyniowatych (Cucurbitaceae). Cechuje się niskim, płożącym wzrostem i płytkim ukorzenieniem. Liście arbuza są ciemnozielone i pokryte puszkiem. Częścią jadalną oraz najbardziej charakterystyczną jest owoc. Cechy owocu, takie jak kolor skórki i miąższu oraz wielkość zależą od odmiany arbuza.

Arbuz, kawon - uprawa

Podstawowym kryterium przy uprawie arbuza jest temperatura. Najlepszą temperaturą nadająca się do uprawy arbuza jest ok. 21°C do maksymalnie 29°C. Warto jest również pamiętać o odpowiednio wysokiej temperaturze gleby, którą można podnieść dzięki okryciu jej np. czarną agrowłókniną, folią, słomą lub innym materiałem do ściółkowania gleby.

Podłoże do uprawy arbuza powinno być próchniczne i bogate w składniki pokarmowe. Najlepszym pH gleby jest 5,5 do 6,0. Bardzo ważne jest także nawożenie, najlepiej dobrze rozłożonym obornikiem. Arbuzy do tworzenia dużych owoców potrzebują również regularnego podlewania.

Jak przygotować rozsadę arbuza?

Arbuz to roślina jednoroczna, którą hoduje się tylko i wyłącznie z rozsady. Chcąc uzyskać rozsadę należy najpierw wysiać nasiona arbuza ok. 4 do 5 tygodni przed wysadzeniem roślin na miejsce stałe, najlepiej w połowie lub pod koniec kwietnia. Najlepiej jest wysiewać nasiona do doniczek pod tunelem foliowym, w szklarni lub inspekcie, a minimum to przykrycie rozsady folią. Dzięki temu uzyskamy wyższą temperaturę i nasiona szybciej wykiełkują.

Kiedy sadzonki będą mieć 3-4 liście właściwe należy nieco obniżyć temperaturę pod folią oraz zmniejszyć podlewanie aby zahartować rozsadę. Tak przygotowane sadzonki arbuzów przenosimy na miejsce stałe do gruntu lub do szklarni albo tunelu foliowego (w zależności od preferencji danej odmiany i naszych możliwości uprawowych).

Arbuz, kawon - Citrullus lanatus
Fot. pixabay

Sadzenie arbuza

Sadząc rośliny arbuza należy pamiętać o zachowaniu odpowiedniej odległości między roślinami. Najlepiej sadzić w odstępach co najmniej 0,8 - 1 metra w rzędzie i tylko jeden rząd na zagonie. Dzięki temu arbuz będzie mógł tworzyć duże owoce.

Pielęgnacja arbuza

W czasie wegetacji należy regularnie doglądać rośliny pod kątem szkodników lub chorób, pamiętając, że kawony często poraża mączniak prawdziwy dyniowatych oraz mączniak rzekomy dyniowatych. Należy też regularnie odchwaszczać ziemię wokół roślin aby arbuz nie miał żadnej konkurencji o składniki pokarmowe w glebie.

Zbiór owoców arbuza

Moment kiedy owoce arbuza są dojrzałe dosyć trudno jest wyczuć. Termin zbioru kawonów zaczyna się od połowy sierpnia, zazwyczaj jednak przypada na wrzesień. Najczęściej polecaną metodą sprawdzającą czy arbuz jest dojrzały jest ściśnięcie owocu dłońmi. Jeżeli usłyszymy chrzęst lub chrupnięcie oznacza to, że arbuz jest dojrzały. Inną metodą jest opukiwanie owocu. Jeżeli czujemy, że skórka jest maksymalnie napięta, a owoc w czasie pukania daje odgłos jakby był pusty w środku, oznacza to, że arbuz jest gotowy do zjedzenia.

Przechowywanie owoców arbuza

Zerwane arbuzy można przechowywać w całości przez tydzień. Jeżeli zapewnimy im temperaturę 8-10°C, okres przechowywania wydłużyć można do kilku tygodni.

Melon - właściwości, odmiany, uprawa w Polsce, jak jeść
Melon jest warzywem należącym do rodziny dyniowatych. Warto docenić nie tylko smakowe właściwości melona ale też jego działanie lecznicze i zdrowotne. Zobacz jak wygląda uprawa melona w Polsce, wybierz najlepsze odmiany melonów do Twojego ogródka i poznaj sekret jak jeść melony aby w pełni wydobyć ich walory smakowe. Więcej...

Arbuz, kawon - odmiany

Obecnie uprawiane jest wiele odmian arbuzów. Jeżeli naszym celem jest uprawa arbuza w gruncie, należy wybrać odmiany wczesne, które zdążą dojrzeć przed nadejściem jesieni, najlepiej wyhodowane w Polsce. Takie odmiany zostały uzyskane m. in w Katedrze Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin SGGW. Wszystkie polecane poniżej odmiany kawonów można uprawiać w gruncie i są one mało wrażliwe na choroby. Są wśród nich arbuzy o miąższu czerwonym i żółtym, jak również o skórce zielonej lub żółtej. Każdy amator uprawy roślin w ogrodzie znajdzie zatem tu coś dla siebie. Oto polecane odmiany arbuza:

Arbuz Rosario F1 - odmiana wczesna, dobrze wiążąca owoce w niższych temperaturach, doskonała do uprawy w gruncie w Polsce. Owoce dość duże, o masie 3-4 kg i ciemnozielonej skórce. Miąższ różowo-czerwony, soczysty i słodki. Pędy płożące od dł. do 1,5 m. Odmiana arbuza mało wrażliwa na mączniaka.

Arbuz Janosik - odmiana średnio wczesna. Owoce mają eliptyczno-okrągłe, duże, o masie 3,5-5,5 kg. Skórka owocu dość cienka, ciemnozielona z ciemniejszymi wąskimi smugami i lekko marmurkowata. Miąższ żółty, słodki, soczysty, zwarty, z małą ilością nasion. Pędy płożące o średniej sile wzrostu. Odmiana dobrze plonująca i tolerancyjna wobec chorób.

Arbuz, kawon - Citrullus lanatus
Fot. pixabay

Arbuz Złoto Wolicy - odmiana wczesna, nadająca się również do uprawy w gruncie. Ten kawon ma woce duże, kulisto-jajowate do niemal kulistych. Skórka owocu początkowo zielona, w miarę dojrzewania staje się żółta. Miąższ czerwony, jędrny, soczysty i bardzo słodki. Pędy płożące o długości do 2 metrów. Odmiana kawona mało wrażliwa na mączniaka.

Czasem można wyhodować własnego arbuza z nasion, które pochodzą z owocu kupionego w sklepie spożywczym. Nasiona przechowuje się w papierowym woreczku przez zimę i na wiosnę wysiewa się na rozsadę. Nie jest to jednak polecane, gdyż w sklepach są najczęściej owoce sprowadzane z zagranicy i nie zawsze nadają się do uprawy w naszym klimacie.

Arbuz w doniczce

Ciekawym pomysłem jest uprawa arbuza w doniczce. Jest to możliwe mimo, że arbuz nie za bardzo lubi ograniczanie miejsca na korzenie. Należy dobrać odpowiednio dużą doniczkę (nie za małą, ale też nie musi być ogromna) i wypełnić ją odpowiednim podłożem. Najlepiej wymieszać torf ogrodniczy z piaskiem aby podłoże było lekkie. Należy też regularnie podlewać i nawozić roślinę aby miała dużo składników pokarmowych potrzebnych do wytworzenia owoców. Pod żadnym pozorem nie można przesuszyć podłoża! Kiedy owoce pojawią się, należy też je podpierać aby nie urwały się z łodygi pod wpływem swojego ciężaru lub nie przewróciły całej donicy.

Przeczytaj również:

Jak wyhodować ananasa w domu
Ananas to jeden z najbardziej ulubionych egzotycznych owoców. W naszych warunkach można wyhodować swoją własną roślinę ananasa. Dowiedz się więcej o ananasie i o tym jak wyhodować ananasa w swoim domu. Przekonaj się jakie to proste, wystarczy zastosować się do wskazówek w naszym artykule. Domowa hodowla ananasa może przynieść naprawdę bardzo dużo satysfakcji. Więcej...

Kiwano, ogórek kolczasty - uprawa w Polsce
Kiwano (Cucumis metuliferus) należy do rodziny dyniowatych. Pochodzi z tropikalnych rejonów kontynentu afrykańskiego, a u nas jest mało znaną rośliną egzotyczną, choć z powodzeniem można je uprawiać na działce. Oto podstawowe zasady uprawy kiwano - od wysiewu nasion po zbiór owoców i kilka pomysłów na ich wykorzystanie w kuchni. Więcej...

Truskawka pnąca
Wielkimi krokami zbliża się czas, kiedy to wszyscy miłośnicy świeżych truskawek będą mogli delektować się ich smakiem. Aby samodzielnie uprawiać truskawki nie trzeba mieć własnego ogrodu działkowego. Na balkony i tarasy przebojem wdziera się, doskonała do uprawy doniczkowej, truskawka pnąca - plenna i owocująca aż do późnej jesieni. Więcej...



Katarzyna Matuszak